#12 NFT Patent Başvuruları Geleceği Anlatıyor: Markaların NFT Kullanım Planları
Blok zincir herkese açık ama üzerindeki kimi kullanım teknolojileri öyle olmayabilir. NFT'lere "benim olacak fıstık, vurucam kırbacı" diyen markaları ifşa vakti.
Patent, bir buluşun sahibine, bu buluş üzerinde belirli bir süre boyunca tekel haklarını veren resmi bir haktır. Patentin temel amacı, yenilikçiliği ve yaratıcılığı teşvik etmektir fakat daha duygusal amaçlar için kullanılır. Bir buluş patentle korunduğunda, buluşun sahibi, belirli bir süre boyunca buluşunu başkalarının izinsiz kullanmasını, üretmesini, satmasını veya ithal etmesini yasaklayabilir (a.k.a izinsiz kullanırsanız donunuza kadar alırlar). İşte bu haftaki konuğumuz patent dünyasının yeni gözde oyuncusu NFTler ve 3200+ başvuru sayısına ulaştıran markalar!
NFT davasına konu olmadan uzaklaşayım demeden önce NFT neydi gelin birlikte bakalım (mahkemede sorarlar)
Özellikle yenilikçi ürün ve teknolojiler söz konusu olduğunda, patent koruması, rakiplerin buluşu kopyalamasını veya taklit etmesini engelleyerek, pazar liderliği ve marka değerinin korunmasına katkıda bulunur. Bir nevi güvenlik önlemi, ama çevresiden dolaşmak da “kek” sanmak kadar kolay olabilir, çok da şey etmemek lazım
3200+ Başvurudan Öne Çıkanlar
Nike, Snap, PayPal, Salesforce, Starbucks ve Google gibi markalar son dönemde yüksek sayıda patent başvurusunda bulundu. Öyle ki 2023'te NFT ile ilgili patent başvuruları önceki yıllara göre büyük bir artış gösterdi. 2023'te, markalar 2020'ye göre 14 kat, 2021'e göre 7 kat daha fazla patent başvurusunda bulundu ve 2022'nin neredeyse iki katına çıktı.
NFT patent başvurularında ABD öncülük ediyor, ardından Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) aracılığıyla uluslararası başvurular geliyor. Diğer dikkat çekici ülkeler arasında Kanada, Avrupa, Güney Kore, Hindistan, Avustralya ve Japonya bulunuyor.
Gelin birlikte öne çıkan temalara ve öne çıkan markaların başvurularına birlikte bakalım.
Phygital (Fijital) Deneyimler
Fijital kelimesi, fiziksel ve dijital kelimelerinin bir araya gelmesinden oluşur. Yani sahip olduğunuz fiziksel ürünün dijitalde de bir karşılığı olması durumu. Yaşanılan fiziksel deneyimi dijital ortama taşıma isteği, markaları bu alanda çözüm arayışına götürüyor. Nike, Adidas gibi deneyim odaklı markalar ya da Bulgari gibi lüks tüketim markaları bu alanda başı çekiyor.
Nike
"Otantik, elle tutulur bir çift ayakkabı satın almak, karşılık gelen bir kriptografik dijital varlığı ve bu dijital varlıkla ilişkilendirilen bir dijital ayakkabıyı 'etkinleştirebilir' veya 'kilidini açabilir'.“ Link
Adidas
“Digital varlıkları ve ilgili fiziksel ürünleri işlemek için aktivasyon mimarisi" – 19.4.2023, Link
Bulgari
“Bir nesneyle ilişkilendirilmiş hakları yönetme yöntemi”– 21.09.2023. Link
Token-Gated Deneyimler
Token-gated, belirteç kapılı gibi ne idüğü belirsiz bir tanımla çevriliyor ama özetle bir NFT’ye sahip olduğunuz için erişebildiğiniz tüm işlemler. Ayrıcalıklar kulübü diyebiliriz. Soho house üyeliği gibi ya da kanarya seven trabzonlular derneğinde çay içebilme hakkı gibi. Disney gibi deneyim odaklı şirketler bu noktada ön plana çıkıyor. Disney yakın zamanda Disneyland’te satılan popüler ürünleri olan Disney rozetlerini dijitale (NFT’lere) çeviren ürünü Disney Pinnacle için flow labs’e lisans izni verdiğini duyurmuştu.
"Kriterlerin yerine getirilmesine dayalı olarak dijital varlık işlevselliğini yönetme sistemleri ve yöntemleri" – 09.11.2023. Link
"Dağıtılmış varlık takası" – 21.09.2023. Link
Oyun birimlerini, oyun birimlerini içeren savaşlara duyarlı akıllı bir sözleşmeyle yönetmeyi kolaylaştıran sistemler ve yöntemler" – 27.04.2023. Link
Oyun Deneyimleri
Oyun ekonomileri, karakter/eşya satışları blok zincir var olmadan çok önce vardı. Metin2 hesabını, forumların derinliklerinde satanlar, WoW / LoL itemları için Kadıköy vapurunda buluşanlar ne dediğimi çok iyi anlayacaktır. Blok zincir bu varlık doğrulamasını ve ticaritini daha kolay hale getiriyor. Bu sebeple Web3 oyunlarında ciddi bir artış var. SONY, Playstation ile oyun evrenine hükmettiğinden olsa gerek bu alanda yüksek patent başvuru sahibi.
"Oyun içi eylemlerden kazanılan NFT destekli dijital varlığı sağlamak için otomatik izleme" – 22.06.2023. Link
"NFT tabanlı dijital varlığın geçmiş verilerini izleme ve işleme" – 08.06.2023. Link
"Oyun platformları arasında dijital varlıkları aktarmak ve kullanmak için NFT çerçevesi" – 16.03.2023. Link
"Çoklu platformlarda izlenimleri takip eden NFT'ler kullanılarak oyun içi varlık izleme" – 09.02.2023. Link
Diğer Öne Çıkan Markalar ve Başvuruları
X
"Arazi NFT'lerini arazi parsellerinin dijital temsilleriyle ilişkilendirme" – 16.11.2023. Link
Mercedes-Benz
"Araçla ilgili değiştirilemez jetonları basma ve kullanma yöntemi ve bilgi teknolojisi sistemi" – 31.08.2023. Link
Ferrari
"En az bir gerçek yol aracı ve bir sanal yol aracının birbiriyle yarıştığı otomotiv yarışma yöntemi" – 14.09.2023. Link
Daha ayrıntılı bilgi almak isterseniz, bu excelde tüm detaylı verileri bulabilirsiniz. Bu liste, 18 Kasım 2023'e kadar Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü'nden NFT ile ilgili tüm patent başvurularını içermektedir ve Marc Baumann tarafından hazırlanmıştır. Bu yazı bu alanda inanılmaz çalışmalar yapan Marc’ın websitesi Dematerialzd’da yer alan Exlusive: Key Insights from 3,200+ NFT Patents yazısından derlenmiştir. Emeğe saygı + rep.
Hallederiz Kadir bu patentlerle Asos’ta girişim kuluçka merkezi kurmadan yazıyı burada sonlandıralım. Siz de bu haftanın yazısının patentini.. pardon şey Hatıra NFT’sini alarak discordumuza katılıp topluluğumuzun parçası olabilirsiniz.Haftaya görüşmek üzere!
