#13 Tokenize Dünya 2024 Beklentileri: Öne Çıkacak 5 Trend!
Eski NFT'leri çöpe atmayın. Ağlar hala aynı fakat kullanım alanları değişiklik gösterebilir. İşler artık daha kolay!
Hayal edin. 2025’e giriyoruz (Adana’ya selam olsun). Ya bu çocuk anlatmıştı bir şeyler dur bakayım ne kadarı doğru çıktı diye düşünüp akşamki yılbaşı organizasyon planınıza hazırlanmadan önce yazıyı arıyorsunuz. İşte o yazı bu yazı. Amacım kahin ahtapot paul olmak değil, 2 ocakta işbaşı yaptığınızda, geçen sene hedefe web3 dedik iyi de ne yapacağız şimdi diye düşünürsünüz, sunumdaki o slaytı patron soruverir heh işte oraya referans olmak. Amme hizmeti. Bizim için de hedef doğrulama. Uzun lafın kısası bu yazımızın konuğu iyisiyle kötüsüyle 2024 ama blokzincirlisi.
Ola ki ilk defa bu yazıyla bizi tanıdınız, cadı bu diyip bizi sallandırmadan önce gelin tokenize dünya neydi birlikte bakalım.
2024 beklentilerini herkes anlatır. Yaz google’a çarşaf çarşaf çıksın ya da sor ChatGPT’ye 3.5’uğun varsa numaralandırılmış yanıtlar 4’ün varsa linklerle referanslı bağlantılar… Her şey orda. İyi de sen bunları işinde nasıl kullanacaksın? İşte bizim hikayemiz de tam burası. Gerçek hayat ile web3 arası. Blokzincir teknolojisinin işine yarar yanlarının anlatıldığı, metavserse’den hemen aşağısı. Burası tokenize dünya.
Hadi başlayalım.
1) RWA (Real-World-Asset) Tokenization
Gerçek dünya varlık tokenizasyonu, fiziksel varlıkların (örneğin gayrimenkul, sanat eserleri, değerli metaller, pokemon kartları, buğday da jordan ayakkabılar) blockchain tabanlı dijital tokenlere dönüştürülmesi sürecidir. Bu süreç, varlıkların daha likit, erişilebilir ve bölünebilir hale gelmesini sağlar. Ama en önemlisi, sahip olduğun dijital varlığın fiziksel garantisini verir. Gerçek hayata dokunuyor yani.
Nasıl çalışıyor? Fiziksel ürünü yediemin gibi güvenilir bir yapıya teslim edip, karşıığında dijital ikizini, NFT’sini alıyorsun. Dijital NFT, fizikseldeki ürünü temsil ettiğinden onun değeriyle işlem görmeye devam ediyor. NFT’yi dilediğin zaman yediemine götürüp fiziksele bozdurabiliyorsun. Blokzincirin iyi yanlarını alan muazzam oluşum.
Pokemon vb. koleksiyonluk kartların tokenizasyonu https://courtyard.io
Ağırlıklı olarak lüks ürünlerin tokenizasyonu https://4k.com/
Kıymetli alkollerin tokenizasyonu https://blockbar.com/
Tarımsal varlıkların tokenizasyonu https://www.cropto.io/
Sadakat programlarında, ağırlıklı olarak bayi performans artırımında kullanılan ödüllerin satıldığını hepimiz biliyoruz. Hukuki engeller de kaldırıldığında bu ödüllerin ticareti, ödül daha kaynağından hareket etmeden el değiştirmesi RWA’nın güzel örneklerinden biri daha olacak.
2) Özel Ağlar
Blokzincir güzel ama kocaman markayım, benim kendi işlemlerimi verilerimi açık etmeden yapmak lazım, hem de para birimi coinin piyasa dalgalanmasından etkilenmek tüm hesaplarımı bozar (gerçi dövizden alıştık ama olsun) diyenler ufak bir farkla kendi özel ağınızı oluşturmaya ne dersiniz?
Bu konuda örnekleri yukarıdaki yazıda paylaşmıştık. Kurumsalların blokzinciri altyapı olarak kullandığı bu çözümler, müşteri datası sızmadan, maliyetleri ağın değişken token fiyatına endekslemeden yapılabilen tam SaaS işi.
Caldera https://caldera.xyz/
Conduit https://conduit.xyz/
Daha çok teknik bir konu gibi görülse de bu alana büyük girmek isteyenlerin, Wallmart, SONY gibi devlerin ilerlediği yol burası.
3) Sadakat Programları
Yazılarımızda çokça bahsettik, blokzincir kullanımına NFT satışı ile başlayan markalar hatalarından 2023’te hızlıca döndü bu teknolojiyi sadakat altyapısı için kullanmaya başladılar. Bu alana öncü olan Starbucks Odyssey programının detaylarında neden blokzincirde inşaa edildiğini adım adım anlatmıştık
Müşteri edinme maliyetinin tutundurma maliyetinden 3 kat fazla olduğunu, sadık müşterilerin %200 daha fazla harcama yaptığını, duygusal bağ kuran üyelerin %306 CLTV (Müşteri yaşam boyu değeri) yarattığını biliyoruz. Peki ya Starbucks, bu programıyla 1M$’a yakın ilave para kazandı desem? Öyle sevdi ki şimdi Starbucks Kore de bu işlere girişiyor desem?
Blokzincirde sadakat programları, marka toplulukları inşa etmek isterseniz ne yapacaksınız? E şey biz o işi yapıyoruz. Anadolu Tat 1071 gibi araya girdik ama olsun.
4) Account Abstraction
Hesap soyutlama, kısaca web3’ü kullanıcı adı şifre gibi kullanabilme. Ya blokzincir cüzdan falan ben anlamıyorum diye buralara ilgiyi bıraktıysanız, %100 haklısınız. Bir cüzdan açmanın, Avrupa’da banka hesabı açmak kadar prosedüre tabi olması, 12 kelimenizin elinizden uçtuğunda geri dönüşünün hiç olmaması gibi konular eğri oturup doğru konuşalım, epey saçmaydı.
Şimdi ister email hesabınızla, ister X kuşu adresinizle, isterseniz FaceID’nizle cüzdanlar açıp, blokzincir işlemlerini instagramda like atar gibi halledebiliyorsunuz. Kuracağınız çözümlerde blokzinciri teknik bariyer görmekten uzak durabilirsiniz. Tak çalıştır çözümlerden, detaylı API hizmetlerine, uygulama SDK’larına ne ararsanız var. Biz bu alanda bayraklarımızı astıran Clave ekibinin çözümünü linkleyelim. 👏
5) Regülasyonlar
Bugüne kadar blokzincir, atı olanın koşturduğu, cüzdanı çalınanın şikayet var’da çözüm aradığı, “be careful, this one is also flying” der gibi halıların altımızdan çekildiği bir alandı burası. Artık öyle olmayacak.
Ülkemizde de yeni yıl ile gelmesi beklenen kripto regülasyonları bu alana temelde vergi olmakla birlikte yeni kurallar getirecek gibi görünüyor. Ülkemiz bu alanda daha önce GDPR-KVKK’da olduğu gibi takipçi rolü oynamayı tercih ediyor. Avrupa’da bazı maddelerinin 30.06.2024 tamamının ise 30.12.2024’te yürürlüğe gireceği MiCA (The Markets in Crypto Assets Regulation) kuzey yıldızımız.
Regülasyonların gelişi memlekette kriptoya dayalı iş modellerini hızlandıracak. Blokzincirin sizin işinize yaradığını ama ben gri alanda oynamam kuralı koyun maç başlasın diyorsanız bu alanı yakından takip edebilirsiniz. Türkiye’de Ocak ayında çıkması planlanan MiCA gölsesindeki yasamız için Avukat @CaghanTansel ile Bırak Dağıtık Kalsın'ın 7. bölümünü izleyebilirsiniz.
Herkes Web3’te bir şeyler yapıyormuş, kaç para ulan bir NFT diye çıldırmaya gördüğünüz gibi artık gerek yok. 2024’te bu alanda kurumsal çözümler üretmek isterseniz bize nereden ulaşacağınızı biliyorsunuz. 13 yazıdır bizimle birlikte olan 500’ü aşan abonemize de ayrıca teşekkürler. Siz de bu haftanın ve 2023’ün son Hatıra NFT’sini alarak discordumuza katılıp topluluğumuzun parçası olabilirsiniz.
Yeni yılda tokenize dünyayı birlikte inşaa etmeye devam edeceğiz Hatıralarla dolu, şahane bir 2024 dileriz. Seneye görüşürüz (dı-dım-tısss)